Hoe werkt een snelkookpan?
Koken met een snelkookpan, voor veel thuiskoks een onmisbaar item in de keuken. Toch zijn er nog heel wat mensen onbekend met het gebruik van een snelkookpan. Dat is zonde want de mogelijkheden zijn eindeloos en het gebruik is simpel en veilig. Niet alleen tijdsbesparing is een groot voordeel van koken met een snelkookpan, door deze kooktechniek blijven er ook meer voedingsstoffen behouden.
In dit artikel vertellen we je alles over het gebruik en voordelen van de snelkookpan. Ook geeft onze pannenexpert tips over kooktijden en een concrete gebruiksaanwijzing zodat je stap voor stap kunt zien hoe het werkt.
Wat is een snelkookpan?
Een snelkookpan, ook wel hogedrukpan genoemd, is een pan waarmee je dankzij de verhoogde druk sneller gerechten kunt bereiden. Door de druk kookt het water bij een hogere temperatuur, van 100 graden tot circa 116 graden. Hierdoor kun je met een snelkookpan gerechten in maar liefst 2/3 van de tijd bereiden ten opzichte van een gewone kookpan.
Voordelen snelkookpan
Waarom een snelkookpan? Het gebruik van een snelkookpan heeft 3 grote voordelen. Zoals de naam al doet vermoeden is tijdsbesparing de grootste winst die je met koken onder druk behaald. Daarnaast bespaar je door de kortere kooktijden 50% van de energiekosten van het koken. Het laatste grote voordeel is dat er tijdens het koken de zuurstof uit de pan wordt geperst en daardoor er meer voedingsstoffen behouden blijven. Dit heeft voornamelijk effect op de vitamines die soms zo broos zijn dat ze door te lang koken vernietigd kunnen worden: niet bij het gebruik van een hogedrukpan.
Nieuwsgierig geworden naar de snelkookpan? In de onderstaande video vertelt onze collega Ruud je nog meer over de voordelen en het gebruik van deze speciale pan.
Werking snelkookpan
Een snelkookpan werkt als volgt. Je giet water in de pan en sluit het deksel. Je stelt de gewenste stand in middels de drukregelaar. Vervolgens plaats je de hogedrukpan op de warmtebron waardoor de druk in de pan toe neemt. Via de drukregelaar is te zien wat de status is van het proces. Zo kun je zien of de warmtebron lager moet, dat de juiste temperatuur is bereikt of dat de temperatuur te hoog is. Als de kooktijd voorbij is haal je de pan van de warmtebron en laat je de druk ontsnappen door de drukregelaar of ontluchtingsknop. Je opent de snelkookpan pas wanneer alle druk volledig is ontsnapt.
Formaat snelkookpan
Er zijn verschillende maten snelkookpannen verkrijgbaar. Bij het kiezen van een pan is de netto inhoud (de maximum hoeveelheid waarmee je de pan mag vullen) 2/3 van de totale hoeveelheid van wat er in de pan kan. Houd hier rekening mee bij het kiezen van de grootte van je nieuwe snelkookpan. We raden het volgende formaat snelkookpan aan voor het aantal personen:
1 - 2 personen > 2,5 liter snelkookpan
2 - 3 personen > 3,5 liter / 4,5 liter snelkookpan
3 - 4 personen > 6,0 liter snelkookpan
4 - 5 personen > 8,0 liter snelkookpan
5+ personen > 10 liter snelkookpan
Benieuwd hoe een snelkookpan van binnen werkt? In de video hieronder laten we je precies zien hoe de techniek ervoor zorgt dat je gerecht in een mum van tijd klaar is!
Snelkookpan gebruiksaanwijzing
Onze pannenexpert gaat je in de volgende handleiding stap voor stap laten zien hoe je een snelkookpan gebruikt. We hebben gekozen voor de Fissler Vitavit Premium snelkookpan. Deze hogedrukpan is namelijk perfect voor zowel de beginnende als ervaren gebruiker. Dit is een snelkookpan met veel gebruiksgemak dankzij alle functionaliteiten die deze pan heeft.
Stap 1: Maak de snelkookpan gereed voor gebruik
Haal het deksel van de snelkookpan en vul deze met alle ingrediënten. Koken in een snelkookpan gebeurt altijd in combinatie met vocht. Zorg altijd dat de ingrediënten onder water staan. Let op: je kunt de pan maximaal tot 2/3 kunt vullen. Je hebt namelijk de overige ruimte in de pan nodig voor de stoom en opbouwen van de druk.
Stap 2: Sluit het deksel van de snelkookpan
Plaats het deksel op de snelkookpan. Bij alle hogedrukpannen zit er een plaatsindicatie zodat je weet hoe je het deksel goed op de pan zet. Schuif het deksel langzaam dicht totdat je een duidelijke klik hoort. Bij onze snelkookpan zie je in het handvat de slotindicatie van rood naar groen verspringen.
Tip van onze pannenexpert: de meeste snelkookpannen hebben als sluiting een schuifsysteem. Je hoort een klik zodra de pan is afgesloten. Wat voor sluitingstechniek de pan ook heeft, er is altijd een duidelijk sluitsignaal.
Stap 3: Stel de stand in van de snelkookpan
Niet iedere snelkookpan heeft meerdere kookstanden: een standaarduitvoering snelkookpan beschikt over het algemeen over één stand. Echter, hoe luxer de pan, hoe meer standen. De hogedrukpan waar wij mee werken heeft drie standen: een fijne stand voor de bereiding van delicate producten, een snelle stand voor stoofgerechten en een stoomstand voor stomen zonder druk. Wij hebben gekozen voor stand 1: de fijne stand. Dit is de traditionele stand waar alle snelkookpannen mee uitgerust zijn.
Stap 4: Plaats de snelkookpan op de warmtebron
De volgende stap is om de snelkookpan op de warmtebron te plaatsen. Om het kookproces te starten en de snelkookpan onder druk te brengen is het belangrijk de warmtebron vol aan te zetten. Afhankelijk van de inhoud zal dan na enige tijd er stoom ontsnappen aan de zijkant van de pan (ongeveer 30 seconden lang). Op het moment dat er voldoende druk is opgebouwd wordt er geen stoom meer uit de pan geperst en sluit het ventiel. Op dit moment geeft de indicator op de pan aan wat de status is van het proces en kun je de warmtebron op de laagste stand zetten. De kooktijd van het gerecht wat je wilt bereiden gaat op dit moment in.
Tip van onze pannenexpert: De Fissler Vitavit Premium snelkookpan is uitgerust met een handig 'stoplichtsysteem'. De gekleurde ring geeft in één oogopslag aan in welke fase het kookproces zich bevindt:
- Geel: de pan komt langzaam op druk, tijd om de temperatuur te verlagen.
- Groen: de pan staat op de juiste druk, de kooktijd kan beginnen.
- Rood: de pan is te warm, verlaag direct de temperatuur.
Stap 5: Snelkookpan openen
Zodra de betreffende kooktijd voorbij is, gaan we de druk uit de snelkookpan laten ontsnappen. Er zijn twee manieren om de hogedrukpan te openen. Middels handmatig afstomen of door de pan af te laten koelen onder stromend koud water. Sommige mensen vinden het openen van de snelkookpan spannend, echter is deze stap heel gemakkelijk.
Optie 1 - Snelkookpan handmatig af laten stomen
Heb je een snelkookpan met een steel? Let op: Plaats bij het afstomen wegens veiligheidsredenen altijd de steel van de snelkookpan naar je toe. Op die manier ontsnapt de stoom aan de zijkanten. Druk de knop voor het stoomaflaten in, er komt nu gedurende 30 seconden stoom uit de zijkanten van het deksel van de pan. Zodra alle stoom uit de pan ontsnapt is kun je het deksel veilig openschuiven.
Optie 2 - Snelkookpan afkoelen met water
Een andere mogelijkheid is om de pan onder koud water af te laten koelen. Dit is voornamelijk erg prettig bij pannen waarbij stoom aan de bovenkant van de pan ontsnapt. Een voordeel van deze techniek is dat er nu geen stoom ontsnapt waardoor je ook minder last hebt van kookgeuren. In ongeveer 30 seconde tijd zal de pan zijn afgekoeld en de indicator een sein geven. Hierna kun je het deksel van de pan veilig openen.
Stap 6: Snelkookpan reinigen en onderhoud
Het schoonmaken van de snelkookpan kan het best met sop. Veel snelkookpannen hebben een kunststof steel of handgrepen. Om het product mooi te houden is het verstandig om deze niet middels een vaatwasmachine te reinigen. Bij de meeste snelkookpannen is het mogelijk om diverse onderdelen in het deksel los te koppelen. Dit hoeft voor de reiniging niet iedere keer, maar na veelvuldig gebruik is het verstandig om dit eens in de zoveel tijd te doen voor een grondige schoonmaak. Let hierbij op dat je het rubberen ringetje, welke onder de indicator zit, niet kwijtraakt. Zonder dit onderdeel kan de pan niet functioneren.
Snelkookpanring
Een snelkookpan heeft maar beperkt onderhoud nodig. Het enige wat echt onderhevig aan slijtage is is de rubberen ring. Na ongeveer 400 keer de snelkookpan gebruikt te hebben, of na 2 jaar tijd, is deze ring toe aan vervanging.
Tip van onze pannenexpert: het komt regelmatig voor dat wij in onze kookwinkel vragen krijgen over snelkookpan onderdelen. Bewaar altijd het boekje welke is meegeleverd bij de pan. In dit boekje staan namelijk alle nummers van alle onderdelen. Zo is het altijd mogelijk deze, indien nodig, te vervangen.
