Zelf sap maken met een sappan is helemaal niet moeilijk. Het is de perfecte manier om een grote hoeveelheid fruit en groente in één keer te verwerken. Tijdens de oogstperiode heb je vaak een overvloed aan fruit dat al onder de fruitboom ligt. Door een sappan en weckflessen te gebruiken, kun je het hele jaar door veel plezier hebben van het resultaat uit jouw tuin. 

Wat is een sappan?

Een sappan, ook wel een stoomextractor of ontsapper genoemd, is een pan waarmee je heel simpel zelf sap maakt. Door vers fruit en groenten in de pan middels stoom te verhitten, komt er sap vrij. Dit sap kun je het beste opvangen in weckflessen.

Het gebruik van de sappan voelt misschien een tikkeltje ouderwets. Wellicht omdat wecken een klassieke bewaarmethode is. Daarnaast krijgt een sappan vaak alleen tijdens het oogstseizoen een plaatsje in jouw keuken. Net als een goede vriend hoef je de sappan niet iedere week te zien om deze te kunnen waarderen.

Onderdelen sappan

Een sappan bestaat uit 6 onderdelen, waaronder 3 gelaagde pannen die je als het ware opbouwt tot één geheel. De onderste pan fungeert als waterreservoir, in de middelste pan wordt het gestoomde sap opgeslagen en in de bovenste pan plaats je het fruit. De sappan sluit je af met een deksel om de stoom vast te houden. Kenmerkend aan deze pan is de sapslang waar het sap doorheen stroomt. Deze slang wordt tijdens het sapproces afgesloten met een klem. 

Wecken met de sappan

Om langere tijd plezier te hebben van het door jou gemaakte sap kun je dit opslaan in weckflessen, mits je de flessen voor gebruik gesteriliseerd hebt. Voordat je dus aan de slag gaat met een sappan, adviseren wij je eerst de weckflessen te prepareren. Weckflessen steriliseren kan op twee manieren.

Manier 1: Was de fles met kokend water en laat deze open en ondersteboven drogen.
Manier 2: Plaats de fles 15 minuten lang met open bovenkant in de oven (160°c). 

Werking sappan

Het gebruik van de stoomsappan werkt als volgt. De bovenste pan wordt gevuld met fruit of groenten. De warmtebron verwarmt de onderste pan die gevuld is met water, hierdoor ontstaat er stoomontwikkeling. De stoom zorgt ervoor dat de cellen van het fruit of de groenten heel actief worden en tegen elkaar botsen. De celwanden gaan kapot waardoor het sap met het stoomwater eruit sijpelt. Via de sapslang vang je het sap op in gesteriliseerde weckflessen.

Stap 1: Maak de sappan gereed voor gebruik
Om zelf sap te maken met de sappan zijn er eerst een aantal voorbereidingen nodig. Haal alle onderdelen uit elkaar en vul de onderste pan voor ¾ deel met koud water. Vervolgens plaats je de twee overige pannen er bovenop. De drie pannen staan nu als één geheel in elkaar. Plaats de sapslang met de klem op de pan. De sappan is nu klaar voor gebruik.

Stap 2: Vul de ontsapper met fruit
Wij laten je zien hoe je druivensap maakt met de sappan. Maar je kunt natuurlijk ook ander groeten en fruit gebruiken. Laat je leiden door de seizoensproducten (uit je eigen tuin). Plaats het fruit in de ontsapper. Je hoeft het fruit vooraf niet te wassen, het mag inclusief takjes en klokhuizen in de pan. De pulp blijft namelijk in de zeef van de bovenste pan opgeslagen. Vul de pan tot de rand toe met druiven of andere inhoud. Tijdens het stoomproces zal het fruit gaan slinken. Vul daarom, indien meer sap gewenst, tijdens dit proces de pan aan met meer druiven. Zit het fruit in de pan? Plaats dan het deksel er op zodat de stoomontwikkeling die ontstaat behouden blijft.

Fruit voor in de sappan: veel fruit is geschikt voor de sappan. Let wel op dat het sap moet kunnen ‘ontsnappen’ uit het product. Snij producten met een stevige schil (zoals appels en peren) voor gebruik in partjes. Bij druiven en bessen is dit niet nodig. Het vel springt bij dit soort fruit vanzelf kapot. 

Stap 3: Sap maken en aftappen
Zodra de voorbereidingen zijn afgerond en de pan is gevuld met fruit, is het tijd om de warmtebron te ontsteken. Zet deze op de hoogste stand. Zodra het sap begint te lopen zet je de warmtebron op half vermogen. Let op: sap maken met een sappan is een doorlopend proces. Je mag de pan daarom niet alleen laten. Afhankelijk van de inhoud, gaat het sap na 10 à 20 minuten lopen. Op dat moment start je ook gelijk met het aftappen van het sap in de gesteriliseerde weckflessen. Tussentijds houd je de pan in de gaten en blijf je sap aftappen. Vergeet ook niet de hoeveelheid water in de onderste pan te controleren en indien nodig aan te vullen.

Warmtebron voor de sappan: de sappannen in ons assortiment zijn gemaakt van roestvrij staal en daardoor geschikt voor iedere warmtebron: gas, elektrisch, keramisch, inductie en halogeen.

Stap 4: Sappan schoonmaken
Zodra er geen sap meer uit de sapslang komt is het proces afgerond. Laat de pan eerst afkoelen en verwijder de sapslang. De pulp kan in de afvalbak of op de composthoop. Maar met een beetje creativiteit kun je bijvoorbeeld groentenpulp ook verwerken tot groentenburger of als basis voor een bouillon. De roestvrijstalen sappan is vaatwasserbestendig op de rubberen onderdelen na.

Stap 5: Sap drinken!
Het leukste onderdeel van het sapproces is natuurlijk het eindresultaat proeven. Indien de weckflessen op de juiste manier gesteriliseerd zijn kun je deze ongeveer een jaar bewaren. Zo heb je het hele jaar rond zelfgemaakt sap. Zodra je de fles opent is deze beperkt houdbaar.  

Sappan mogelijkheden: het sap kun je natuurlijk ook gebruiken als basis voor gelei. Of gebruik in plaats van fruit verschillende soorten groenten als tomaat en wortel om een bouillon te maken in plaats van sap. Durf te experimenteren en volg je eigen smaak.

Ben je overtuigd en wil je ook zelf sappen maken?